Na początku XIX wieku wieś nazywana była Moździerzem — funkcjonowały tam młyny nad rzeką Skrwa Lewą, należące do norbertanek płockich . W 1823 roku powstała fabryka papieru, która z czasem stała się jedną z największych w Królestwie Polskim . W 1842 roku zakład przejął Jan Epstein, bankier i filantrop, który zmodernizował produkcję i doprowadził fabrykę do szczytu rozwoju .
Zalew i natura
W 1848 roku wzniesiono tamę na Skrwie Lewej, co utworzyło ponad 45‑hektarowy sztuczny zbiornik wodny — obecne jezioro Soczewka . Przez lata napędzał turbiny papierni, a dziś cieszy się popularnością jako kąpielisko i miejsce wędkarskie — jego brzegi porasta las, co czyni krajobraz malowniczym i sprzyjającym rekreacji .
Zespół dworski i park krajobrazowy
W związku z rozwojem zakładu Epstein zlecił budowę dworu — murowanego budynku z piętrową wystawką, otoczonego trójkątnym parkiem z alejami lipowymi i starodrzewiem . Dwór, po kilku przebudowach (również w czasie II wojny światowej), znajduje się obecnie w rękach prywatnych i jest objęty renowacją konserwatorską — można go zwiedzać po uprzednim ustaleniu .
Park — zielone dziedzictwo
Park został założony na planie trójkąta — niezwykle rzadkie założenie w polskiej dendroarchitekturze. Zachowały się tam stare drzewa i klasyczna aleja lipowa, które nadają miejscu historyczny i spokojny klimat. Park stanowi subtelny ślad po świetności epoki przemysłu papierniczego .
Współczesność
Dziś Soczewka to ciche miejsce wypoczynkowe — spacerowicze, wędkarze, plażowicze i rowerzyści chętnie odwiedzają okolice — przy jeziorze funkcjonuje stanica wędkarska z wypożyczalnią sprzętu, plaża i rekreacyjna infrastruktura . Park wraz z dworem stanowi unikalny punkt do odkrywania lokalnego dziedzictwa.
📋 Podsumowanie w pigułce
Element Opis
**Fabryka papieru (1823–1932)** Jeden z największych zakładów w XIX‑wiecznej Polsce, zatrudniał ok. 500 osób; produkował papier listowy, bibułkowy, wekslowy i fotograficzny .
Twórca rozkwitu Jan Epstein – bankier i filantrop, który modernizował zakład i budował otoczenie parku oraz dwór .
Zbiornik i energia Zalew powstał w 1848 roku — napędzał papiernię, dziś to miejsce rekreacyjne .
Dwór i park XIX‑wieczne założenie parkowe: dwór, oficyna, aleja lipowa, stary drzewostan — park zaprojektowany na planie trójkąta .
Obecne funkcje Naturalne kąpielisko, wędkowanie, miejsce wypoczynku w otulinie Gostynińsko‑Włocławskiego Parku Krajobrazowego, z zachowaną historią przemysłową .
Park w Soczewce to przykład harmonijnego połączenia dziedzictwa przemysłowego i krajobrazu, które przetrwało prawie dwa wieki. Miejsce idealne na spacer, refleksję i odpoczynek nad jeziorem w otoczeniu lip i lasów.
Fot. Galeria własna
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz